نورپردازی سرویس بهداشتی موضوعی است که امروزه ذهن بسیاری از طراحان حرفهای و مبتدی را درگیر خود کرده است. اهمیت نورپردازی سرویس بهداشتی و حمام از دو جهت زیبایی و جلوهٔ فضا و همچنین کاربری بالای آن در ساختمان قابل توجه است؛ بنابراین به همان اندازه که نورپردازی و طراحی دکوراسیون سایر قسمتهای خانه مهم است و باید به آن توجه کرد، سرویس بهداشتی نیز نیازمند طراحی خلاقانه بوده و باید از فضای آن به کمک دکوراسیون مناسب و نورپردازی صحیح، نهایت استفاده را کرد. توجه به این موارد، زیبایی بصری بینظیر به ساختمان میبخشد. طراحی داخلی خانه، یکی از مواردی است که با شخصیت و روحیات ساکنین خانه ارتباط مستقیم داشته و تا حدی نشاندهندهٔ شخصیت آنها است؛ از این رو توجه به قسمتهای مختلف دکوراسیون و نورپردازی خانه، در ایجاد حس رضایت و آسایش افراد نقش زیادی دارد. در ادامهٔ این مقاله با نکات و اصول مهم در نورپردازی سرویس بهداشتی آشنا میشویم.
بهرهگیری از نور طبیعی
نور طبیعی که از خورشید ساطع میشود، برای انواع محیط مناسب است و سرویس بهداشتی نیز از این قائله مستثنا نیست.
برای نورپردازی سرویس بهداشتی اولین نکته و مهمترین آن، دریافت نور طبیعی به میزان کافی است. بهکارگیری نور طبیعی خورشید، نورپردازی عالی و بینقصی را در فضا ایجاد میکند. همچنین این نور به علت انرژی بالایی که در خود دارد، موجب نشاط و شادابی محیط شده و احساس سرزندگی را برای افراد به ارمغان میآورد. ایجاد یک پنجرهٔ کوچک و در نظر گرفتن فضای کوچکی برای ورود نور به فضای داخلی سرویس بهداشتی تأثیر بسزایی در جلوهٔ نورپردازی و طراحی آن دارد. نور خورشید در طول روز از طریق این پنجره هوای تازه را به محیط وارد کرده و نورپردازی ایدهآلی را در این محیط ایجاد میکند.
اهمیت ترکیب چند نور در نورپردازی سرویس بهداشتی
برای نورپردازی سرویس بهداشتی و حمام، در نظر گرفتن چند نوع نور مختلف بسیار مورد اهمیت است. در ابتدا باید ابعاد فضا را کامل و دقیق برآورد کرده و سپس با توجه به فضاهای گوناگون که در آن طراحی شده است، برای بخشهای مختلف سرویس و حمام لایههای نوری متنوعی را ایجاد کرد. لایههای نوری که انواع مختلف از نورها هستند، در بخشهای خاصی از محیط، مورد استفاده قرار میگیرند. لایهٔ نوری که در اطراف برخی تجهیزات استفاده میشود، بخشهایی که توسط نورهای دیگر روشن نمیشوند را نیز نمایان و روشن میکند. این لایههای نوری از ایجاد نقاط کور و سایهها در هنگام نورپردازی سرویس بهداشتی جلوگیری میکند.
سبک و طرح انتخابی در نورپردازی سرویس بهداشتی
هماهنگی در انواع طرحها و رنگهای به کار رفته در نوع سبک طراحی داخلی ساختمان، یکی دیگر از مهمترین نکات برای نورپردازی سرویس بهداشتی به بهترین روش ممکن به شمار میرود. در طرحهای گوناگون از جمله طرحهایی که از عناصر متضاد و یکپارچه در آنها استفاده شده است، الگو و هماهنگی خاصی در میان اشکال گوناگون وجود دارد که به آن روح میبخشد؛ به همین دلیل است که در نورپردازی سرویس بهداشتی، هماهنگی آن با سبک طراحی داخلی بسیار مهم است.
تجهیزات نوری ضدآب
لوازم به کار رفته برای نورپردازی سرویس بهداشتی از جمله چراغها و سایر تجهیزات نوری باید ضد آب باشند. سرویس بهداشتی از رطوبت بسیار بالایی برخوردار است؛ به همین علت باید تجهیزات نوری مورد استفاده در آن کاملاً ضد آب باشد؛ به عنوان مثال در قسمتهایی مانند اطراف وان و یا دوش حمام که جریان آب وجود دارد، رعایت این نکته بسیار مهم و حائز اهمیت است. استفاده از چراغهایی که ضد آب نیستند در برخی فضاها که امکان برخورد آب با آنها وجود ندارد بلامانع است.
میزان نور در نورپردازی حمام
میزان و اندازه نوری که در نورپردازی حمام به کار میرود بسیار مهم است، زیرا حمام محیطی مرطوب، خیس و بسیار لغزنده است؛ به همین علت احتمال سر خوردن و افتادن در حمام از دیگر مکانها بیشتر است. ایجاد نور کافی، از وقوع این احتمال تا حد چشمگیری میکاهد. علاوه بر این، حمام، فضایی تاریک و بسته با پنجرههای کوچک و کم نور یا در برخی موارد بدون نور است. در صورت عدم بهکارگیری نور کافی و مناسب در فضا، تشخیص اینکه روی چه چیزی پا گذاشته میشود، دشوار و سخت است. همچنین علاوه بر ابزار نورپردازی مناسب، تمیزی و روشنایی محیط سرویس بهداشتی نیز در نورپردازی این محیطها بسیار مهم است. استفاده از کفپوش تیره باعث میشود نور و انعکاس مستقیم آن در این قسمتها جذب شده و از شدت این نورها کاسته شود.
نور مخفی در نورپردازی سرویس بهداشتی
هنگام طراحی داخلی سرویس بهداشتی، باید از نور مخفی یا نور آشکار برای تأمین نور محیط آن استفاده شود. نورپردازی آشکار و بهکارگیری ابزار نورپردازی روکار و چراغهای نمایان، علاوه بر تأمین نور کافی فضا، جلوهٔ خاص و بینظیری به محیط میبخشد. نورپردازی مخفی نیز جلوه و زیبایی منحصربهفردی در فضا ایجاد میکند؛ به عنوان مثال، نور مخفی بهصورت نورپردازی غیرمستقیم و ملایم در فضا به کار میرود و از این طریق بدون نمایش منبع نور و تابش مستقیم نور، تمام قسمتهای سرویس بهداشتی را به اندازهٔ کافی روشن میکند. جلوهٔ بینظیری که نور مخفی در فضا ایجاد میکند، امروزه موجب محبوبیت این نوع نورپردازی در بین طراحان داخلی شده است.
نقش آینه در نورپردازی فضای سرویس بهداشتی
استفاده از آینه، به داشتن نورپردازی زیباتر در این محیط کمک شایانی میکند. بهتر است که زاویهٔ نور به گونهای تنظیم شود که از انعکاس مستقیم نور در آینه جلوگیری شود. انعکاس نور در آینه باعث عدم استفاده راحت از آن شده و همچنین ظاهر افراد را پیر و چروکیده نشان میدهد.
کلام آخر
در مقالهٔ فوق که توسط مجموعه ایران لایت جمعآوری شده است، تأثیر نور کافی و مناسب در نورپردازی سرویس بهداشتی مورد بررسی قرار گرفته است. توجه و بهکارگیری موارد گفته شده، در اجرای صحیح نورپردازی سرویس بهداشتی نقش بسیار زیادی دارد.