نورپردازی سالن آمفی تئاتر یکی از بارزترین ویژگی‌هایی است که طراحان و نورپردازان سالن باید به آن توجه کنند. سالن آمفی تئاتر، محل اجرای نمایش است. آمفی تئاتر، واژه‌ای فرانسوی بوده و معادل فارسی آن تماشاخانه است. به‌طور کلی، به محلی که مردم برای تماشای نمایش و سرگرمی در سالنی پلکانی شکل دور هم جمع می‌شوند، سالن آمفی تئاتر می‌گویند. اگر برای اجرا یا تماشای نمایش، به تماشاخانه رفته باشید، یا حتی اگر در برنامه‌ای تلویزیونی دقت کرده باشید، یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های سالن آمفی تئاتر، نورپردازی خاص آن است. تأثیر نورپردازی در جلوه‌های ویژه و تأثیر نمایش بر مخاطبین، بسیار حائز اهمیت است.
عوامل ویژه در سالن‌های آمفی تئاتر
در جلوه سالن همایش، سالن آمفی تئاتر، سینما و حتی سالن کنسرت، دو عامل نقش کلیدی را ایفا می‌کنند. در ادامه مطلب این دو عامل مهم را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
- صدا: در سخنرانی‌ها یا اجرای نمایش، یکی از عوامل تأثیرگذار در ایجاد ارتباط بین تماشاچی و اجراکننده برنامه، صدا است. صدا به طور مستقیم و حتی غیرمستقیم، بر روح و ذهن افراد تاثیر گذاشته و در آن نفوذ می‌کند. در یک سالن آمفی تئاتر استاندارد، صدا با بالاترین کیفیت در تمامی فضای سالن شنیده می‌شود و وضوح صدا برای تمامی حضار، به بهترین نحو ممکن و به صورت کاملاً یکسان قابل پخش است. خوب است بدانید که در اکثر سالن‌های همایش و آمفی تئاتر، درست در بالا و مقابل صحنه، اتاقکی کوچک برای مدیریت صدا، نور و صحنه طراحی می‌شود.
- نور و روشنایی: نورپردازی سالن آمفی تئاتر اهمیت بسیار بالایی در جلب رضایت حضار دارد. زمانی که سالن نمایش از نورپردازی خوبی برخوردار نباشد، افراد نمی‌توانند به راحتی صحنه نمایش و تئاتر یا به‌طور کل، محتوای در حال اجرا را دنبال کنند. همین مورد، عاملی مهم در غیر استاندارد بودن سالن آمفی تئاتر است. به‌طور معمول مغز، تصاویر را بیشتر از هر چیز در خود نگه می‌دارد، و همین امر موجب حضور بسیاری از افراد برای شنیدن یک سخنرانی یا تماشای اجرای تئاتری معروف به سالن نمایش می شود. به عقیده بسیاری از افراد، حضور اجراکننده محتوا و دیدن تصویری واضح از او، موجب عمق‌گیری محتوا و نفوذ مقصود مطلب در حضار می‌شود. در ادامه مطلب، بیشتر با ویژگی‌های این عامل مهم آشنا می‌شویم.
نورپردازی سالن آمفی تئاتر به طور اصولی
برای نورپردازی اصولی یک سالن همایش به تجهیزات فراوانی نیاز است. نورپردازی سالن آمفی تئاتر معمولاً به دو نحوه عمومی و تخصصی صورت می‌گیرد. بیایید این دو نوع نورپردازی را بیشتر مورد بررسی قرار دهیم.
نورپردازی عمومی سالن همایش
نور یا روشنایی عمومی، به نوعی از نورپردازی اطلاق می‌شود که در آن میزان نور در نظر گرفته شده، توانایی روشنایی تمامی فضای سالن را به صورت یکنواخت داشته باشد. این نور به‌طور معمول، بسیار هنرمندانه در تمامی فضا پخش می‌شود. نورپردازی عمومی سالن آمفی تئاتر در اکثر مواقع به‌صورت نصب تعداد زیادی لامپ در سقف و دیوارها و به‌کارگیری نورهای مخفی صورت می‌گیرد. نورپردازی عمومی سالن علاوه بر روشنایی فضای سالن، وظیفه نمایش جلوه بیشتر طراحی داخلی سالن و دکوراسیون سالن را بر عهده دارد. به‌طور کلی می‌توان گفت نور عمومی سالن، در تزئینات سالن و روشنایی کل فضا نقش اساسی دارد. از آنجا که تعداد لامپ‌های مورد نیاز برای روشنایی سالن بسیار زیاد است، معمولاً برای صرفه‌جویی در انرژی، از لامپ‌های کم‌مصرف استفاده می‌شود. لامپ‌های کم مصرف علاوه بر مصرف پایین انرژی و صرفه اقتصادی، در جلوگیری از ایجاد گرمای مضاعف (به علت تعدد لامپ‌ها) نقش بسیار مؤثری ایفا می‌کند. لامپ‌های LED بیشترین استفاده را در نورپردازی عمومی فضا دارند؛ همچنین برای جلوگیری از ایجاد نور اضافی در سالن و ایجاد اختلال در تمرکز افراد، برای روشنایی برخی نقاط از جمله راه‌پله‌ها به‌طور معمول از چراغ‌های لب پله استفاده می‌شود. به‌کارگیری این‌گونه نورهای مخفی در زمان‌های خاص برنامه که نور سالن کمتر است بسیار مؤثر است، زیرا این نوع از نورپردازی سالن آمفی تئاتر، مسیر رفت‌وآمد را برای حضار ایمن می‌سازد.
نورپردازی تخصصی سالن آمفی تئاتر
روشنایی تخصصی سالن آمفی تئاتر، بر خلاف نورپردازی عمومی سالن، به شکلی کاملاً متفاوت انجام می‌شود. در هنگام اجرای نمایش یا در زمان سخنرانی، توجه و تمرکز افراد باید به نقطه‌ای خاص جلب شود. نورپردازی تخصصی با کمک مجموعه‌ای از نورافکن‌ها و پروژکتورها انجام می‌شود. در نورپردازی تخصصی، برای هر صحنه و رویداد، نورپردازی خاصی به کار می‌رود. علت استفاده از این نوع نورپردازی ایجاد جلوه خاص، ارتباط بهتر مخاطب با صحنه و در نتیجه تأثیر بیشتر مطلب بیان شده در مخاطب است. روشنایی تخصصی مورد نیاز سالن، زیر نظر تکنسین اتاق فرمان و با برنامه‌ریزی دقیق قبلی در سالن اجرا می‌شود. برخلاف نورپردازی عمومی، نورپردازی تخصصی نیازمند کنترلی دقیق بر محتوای اجرایی در سالن است؛ به عنوان مثال در هنگام اجرای تئاتر، برای تأثیر بیشتر بر مخاطب، در برخی صحنه‌ها از نورپردازی تأکیدی خاصی استفاده می‌شود.
نکات کلیدی در نورپردازی تماشاخانه
در نورپردازی سالن آمفی تئاتر، رعایت برخی نکات بسیار حائز اهمیت است. در ادامه مطلب، این نکات را به صورت جمع‌بندی و خلاصه مطرح کرده‌ایم.
- در سالن آمفی تئاتر به دلیل وجود دوربین‌های زیاد، عدم قرارگیری نور در مقابل لنز دوربین نکته‌ای مهم است.
- به علت هزینه‌های بالا برای تأمین نورپردازی سالن، استفاده از تجهیزات با کیفیت و با دوام به علت طول عمر بالا صرفه اقتصادی بیشتری دارد.
- از هرگونه بازتاب نور در صحنه و فضای سالن باید جلوگیری گردد.
- روشنایی سالن باید به گونه‌ای باشد که چشمان مخاطب را خسته نکند و در تمام مدت اجرا از تماشای صحنه لذت ببرد.
- ایجاد محیطی با نورپردازی صحیح و رعایت اصول روشنایی فضا، برای افزایش احساس آرامش افراد حاضر در سالن بسیار کمک‌کننده است.
کلام آخر:
در نورپردازی سالن آمفی تئاتر، توجه به نکات ذکر شده درباره نور عمومی سالن و نور تخصصی آن بسیار حائز اهمیت است. یک طراح و نورپرداز حرفه‌ای، از تمام نکات لازم برای افزایش جلوه بصری سالن همایش استفاده می‌کند، چرا که او می‌داند نورپردازی اصولی تماشاخانه در جلب رضایت مخاطب از اجرا تأثیر بسیار زیادی دارد.
